چگونه فرآیند آهارزنی در قالیشویی، فرش را دوباره تازه و درخشان می‌کند؟
از دیرباز در ایران فرش ها علاوه بر مصرفی بودن، نقش مهمی در ایجاد فضایی زیبا و چشم نواز داشتند. یک فرش خوش رنگ و لعاب و کاملا تمیز، روحی تازه به فضای خانه می بخشد. در مقابل با مرور زمان، این کالا کثیف، آلوده و بدنما می شود و با وجود شستشو نیز دیگر آن جلای اولیه را ندارد. آهارزنی به عنوان یک خدمت تخصصی با احیای دوباره قالی های قدیمی توسط مواد طبیعی، هنری بی بدیل در این صنعت محسوب می شود. زیرا تکنیکی است که به کمک تجربه، فن و ظرافت لایه ای محافظ روی فرش به وجود می آورد که آن را ماندگارتر، لطیف تر و البته درخشان تر می کند. در ادامه این مبحث جذاب همراه ما باشید.
آهار زنی چیست؟
موادی که برای افزایش استحکام و زیبایی قالی ها روی الیاف آنها قرار می گیرند، آهار نام دارند. در قالیشویی این بخش در پایان عملیات شستشو انجام می شود. بدین شکل که محلولی از نشاسته طبیعی، صمغ گیاهی یا مواد مخصوص آهار روی نخ های فرش قرار می گیرند. این متریال، لایه ای نازک و محافظ روی الیاف ایجاد می کند که سبب افزایش دوام و استحکام، براقیت و نظم پرزها می شود.
با این ترکیبات، علاوه بر آنکه ظاهر فرش زیباتر می گردد، پوشش به وجود آمده الیاف آن را در برابر گرد و غبار یا فرسایش نیز محافظت می کند. بنابراین آهارزنی را می توان آخرین مرحله مهمی نامید که فرش را برای بازگشت به خانه و درخشش دوباره آماده می کند. این مهم با استفاده از دو سری مواد صنعتی همچون پلی وینیل الکل، پلی اکریلات، کوپلیمر استاپرین و مائیک اسید یا بیشتر به کمک فرآورده های سلولزی به دست آمده از مواد طبیعی مثل نشاسته برنج و سیب زمینی به سرانجام می رسد.
متریال طبیعی سازگاری فرش ها با محیط زیست را افزایش می دهد و آسیب کمتری به طبیعت وارد می کند.
مراحل انجام عملیات آهارزنی در یک قالیشویی تخصصی
فرآیند آهارزنی، بسته به نوع فرش و الیاف آن با تکیه بر دو اصل ظرافت و مهارت انجام می شود. این مراحل به ترتیب زیر طبقه بندی می شوند:
خشک شدن اولیه فرش
ابتدا فرش پس از شستشوی کامل در دستگاه های مخصوص آبگیری قرار می گیرد تا رطوبت اولیه آن گرفته شود. حال توسط محیط های گرمخانه یا در فضای مشرف به نور ملایم آفتاب خشک می شود تا برای مرحله آهار آماده باشد.
ساخت محلول آهار
در این بخش متخصصان مجرب و کاربلد قالیشویی محلول آهار را تهیه می کنند. این ترکیب معمولاً از نشاسته طبیعی برنج و سیب زمینی یا صمغ های گیاهی ساخته می شود تا علاوه بر درخشان کردن قالی، به الیاف آن آسیبی نرساند.
آهارزنی روی سطح فرش
محلول آهار باید به صورت یکنواخت با برس یا توسط دستگاه های پاشش روی سطح فرش پخش شود. این عملیات باید به نحوی انجام شود که تمام پرزها کاملا و به شکل هماهنگ آغشته به ترکیب شوند. معمولا فرش در این مرحله در دستگاه پاشش به وسیله غلتکی که مدام در حال چرخیدن است، آهار زده می شود. جهت چرخشش قالی در این روش مخالف حرکت غلتک است. با این تضاد چسب و مواد آهار فرش، به خوبی به پشت فرش می چسبند و استحکام لازم را در آن ایجاد می کنند.
برس کشی و اتوکشی
در این تکنیک، دستگاه های برس زن و اتوی حرارتی، خواب پرزها را تنظیم و سطح فرش را صاف می کنند. این کار سبب می گردد قالی براق تر شود و طرح و رنگ ها نیز جلوه بیشتری پیدا کنند.
خشک شدن نهایی
در مرحله پایانی آهارزنی، فرش در محفظه های گرم یا اتاق های دارای جریان هوای کنترل شده خشک قرار می گیرد تا آهار کاملاً تثبیت شود. خشک شدن باید در محدوده دمایی ۸۰ تا ۱۲۰ درجه سانتی گراد انجام گیرد تا تکنیسین قالیشویی مطمئن شود چسب کاملا خشک شده است.
تاثیر مهارت و تجربه در آهارزنی
آهارزنی حرفه ای نیازمند تجربه و شناخت دقیق از نوع فرش است. مقدار موادی که در ساختن آهار فرش ها مورد استفاده قرار می گیرد، به آیتم های متفاوتی بستگی دارد. به عنوان مثال تراکم فرش، جنس و نوع الیاف به کاررفته در بافت یا سرعت غلتک آهار، در نسبت مقدار مواد اولیه تاثیرگذار هستند. در خدمات تخصصی قالیشویی در تهران همواره کارشناسان مجرب، با توجه به بافت، رنگ و جنس فرش، نوع خاصی از محلول آهار را انتخاب می نمایند تا بهترین نتیجه حاصل شود. استفاده از مواد بی ضرر، تجهیزات مدرن و کنترل دقیق رطوبت و دما از عواملی است که کیفیت نهایی آهارزنی را تضمین می کند.
آهارزنی تکنیکی بی رقیب برای درخشان شدن فرش
در بسیاری از مواقع به ویژه در فرش های قدیمی و رنگ و رو رفته، آهارزنی می تواند همچون معجزه ای فرش ها را بازسازی کرده و جلوه ای بی نظیر با صرف حداقل هزینه به آن اهدا کند. برخی از مهم ترین اثرات این فرآیند را با هم مرور می کنیم:
• درخشندگی و براقیت رنگ ها
آهارزنی سبب می شود پرزهای فرش در یک جهت منظم شوند. بنابراین بازتاب نور از سطح فرش بیشتر شده و رنگ ها شفاف تر از قبل به چشم می آیند.
• افزایش استحکام و دوام
لایه نازک آهار همچون یک پوشش محافظ عمل می کند و از الیاف در برابر شکستگی، گره خوردگی یا ساییدگی محافظت خواهد کرد. این ویژگی مخصوصاً برای فرش های دستبافت ارزش بسیار زیادی دارد.
• لطافت و نرمی
فرش پس از آهارزنی نرم و لطیف تر می شود زیرا پرزها در وضعیت منظم تری قرار می گیرند و مواد نیز به عمق الیاف نفوذ می کند. همچنین فرش پس از شستشو ممکن است کمی موج دار یا ناهموار شود که آهارزنی با صاف و هم سطح کردن تار و پود، این مشکل را حل می کند.
سخن پایانی
در این مقاله با هدف آشنایی با فرآیند آهارزنی و تاثیر آن در افزایش درخشندگی قالی ها به تشریح مطالب مهمی پرداختیم. بدون شک این مرحله جادویی با ترکیب علم، تجربه و هنر فرش های قدیمی و از چشم افتاده را روحی تازه می بخشد و تکنیکی موثر در محافظت از الیاف، رنگ و دوام این کالاهای ارزشمند به حساب می آید. قالیشویی توحید با سال ها تجربه درخشان در زمینه شستشوی انواع فرش دستبافت و ماشینی، آهارزنی حرفه ای و کاملاً تضمینی را در حوزه خدمات خود قرار داده است تا بتواند همواره در زمینه جلب رضایت و تکریم مشتری در صف اول باشد.
